Porady psychologiczne

Jak pomóc osobie uzależnionej od alkoholu?

Mąż jest uzależniony od alkoholu. Problem zaczął się już kilka lat temu i ciągle się pogłębia. Pije coraz więcej. Niestety, on nie dostrzega w tym problemu i bagatelizuje jego skutki dla całej rodziny. Coraz więcej jego obowiązków spada na mnie. Jak można skłonić go do leczenia? Jak wygląda terapia odwykowa? Co jako rodzina możemy zrobić w tej sprawie?

odpowiada dr n. med. Sławomir Adam Wolniak, lekarz psychiatra dr n. med. Sławomir Adam Wolniak, lekarz psychiatra

Uzależnienie od alkoholu to choroba, która ma ogromny wpływ na funkcjonowanie całej rodziny i nierzadko prowadzi do pogorszenia więzi rodzinnych, a nawet ich rozpadu. Jednak bliscy osoby uzależnionej zrobią wiele, by jej pomóc.

Działania bliskich powinny być oparte na faktach i konkretach. Postępując w ten sposób można skutecznie wspierać osobę uzależnioną w jej walce z nałogiem. A to wsparcie nie zawsze jest takie oczywiste. Wobec bliskiej nam osoby, która jest alkoholikiem, przeżywamy pewien rodzaj emocjonalnej huśtawki. Odczuwamy złość i gniew z powodu jej uzależnienia, natomiast z drugiej strony dociera do nas, że to osoba chora, która potrzebuje pomocy specjalisty. Kluczowe wydaje się być zrozumienie, że powodem wszystkich przykrych sytuacji, nierzadko awantur, złego traktowania bliskich, nie jest sama osoba uzależniona, ale choroba, na którą cierpi.

Nierzadko bliscy alkoholika bagatelizują problem, próbują zamieść go pod dywan, w obawie przed społeczną stygmatyzacją, wstydem wobec rodziny, znajomych, przed rozpadem małżeństwa i zapewnieniem dalszego bytu rodzinie. Wówczas bliscy stają się osobami współuzależnionymi, pozwalającymi alkoholikowi trwać w chorobie i wspólnie z nim nie zauważają narastającego problemu. Zdarza się również, że partner osoby uzależnionej bierze na swoje barki wszystkie sprawy - dba o dom, o dzieci, chce, by mimo wszystko życie toczyło się "po staremu". Przejmuje za nią odpowiedzialność, ukrywa jej występki, wyręcza ze wszystkiego. W konsekwencji osoba uzależniona, pozbawiona dotychczasowych obowiązków, które z czasem zaczęła wykonywać bardzo nieudolnie, sukcesywnie ma coraz więcej czasu na oddawanie się nałogowi. Po pewnym czasie osoby współuzależnione, uwikłane w uzależnienie, coraz mocniej cierpią, nie rozumiejąc, co dzieje się w ich życiu. Może wtedy pojawić się depresja, nerwica, zabierające sens i radość życia.

Jedynym wyjściem z sytuacji jest podjęcie leczenia przez osobę uzależnioną. Co więcej, w terapii powinni wziąć udział także jej bliscy. W czasie rozmowy motywującej terapeuta pełni funkcję wspierającą, a bliscy mówią o tym, w jakich konkretnych sytuacjach osoba, którą kochają, ich zawiodła. Muszą to być fakty, konkrety, po to, by alkoholik na trzeźwo zdał sobie sprawę, jak wiele razy i w jakich sytuacjach rozczarował swoich bliskich? Takie postępowanie jest potrzebne, by osoba uzależniona po raz kolejny nie szukała usprawiedliwienia dla swojego picia.

Wspierająca postawa rodziny i przyjaciół powinna być praktykowana w stosunku do osoby walczącej z nałogiem, zarówno w trakcie trwania terapii, jak i po jej zakończeniu. Co ona daje? Podbudowuje wartość i wzmacnia szacunek do siebie - można to porównać do chwalenia dziecka, które dzięki temu czuje się dowartościowane. Należy dostrzegać wysiłek wkładany w bycie trzeźwym, podkreślać dumę z postawy trzeźwiejącego alkoholika.

Samo leczenie uzależnienia od alkoholu wymaga zarówno medycznych działań, jak i kształtowania psychiki pacjenta. Wstępem do terapii alkoholowej jest detoks, czyli odtrucie organizmu. Złagodzenie dolegliwości sprawia, że możliwe jest skuteczne leczenie uzależnienia od alkoholu w odniesieniu do psychiki pacjenta. Oznacza to pracę nad pokonywaniem lęków, budowaniem poczucia własnej wartości i poszukiwaniem swojego miejsca w społeczeństwie.

Terapia indywidualna i grupowa to bardzo ważny element wsparcia w tym procesie. Na leczenie uzależnień od alkoholu składa się także praca z rodziną. Skuteczność terapii zależy od wielu czynników - zaangażowania alkoholika, doświadczenia zespołu terapeutycznego, właściwego doboru leków. Ważne, by terapia była prowadzona holistycznie i wielotorowo, a pacjent mógł liczyć na wsparcie terapeuty oraz psychiatry, który sprawdzi dokładnie jego stan zdrowia i dobierze odpowiednie leczenie farmakologiczne.




Inne porady